Tłumaczenie tekstów na język angielski to zadanie wymagające nie tylko biegłej znajomości obu języków, ale także wiedzy, doświadczenia i wyczucia. Aby dostarczyć klientowi tłumaczenie najwyższej jakości, tłumacz musi poznać i zastosować szereg technik translatorskich. W niniejszym poradniku przyjrzymy się najważniejszym zagadnieniom związanym z tłumaczeniami na język angielski. Omówione zostaną kwestie wyboru stylu i rejestru tłumaczenia, techniki translatorskie, przydatne narzędzia wspomagające pracę tłumacza oraz praktyczne wskazówki dotyczące organizacji pracy, współpracy z klientem i budowania profesjonalnego wizerunku na rynku usług tłumaczeniowych.
Podstawowe zagadnienia dotyczące tłumaczeń na język angielski
Rodzaje tekstów tłumaczonych na język angielski
Tłumaczenia na język angielski mogą dotyczyć szerokiego zakresu tekstów - od dokumentów technicznych i specjalistycznych, przez teksty marketingowe, informacje prasowe, strony internetowe, aż po beletrystykę. Każdy rodzaj tekstu stawia przed tłumaczem inne wyzwania.
Różnice między brytyjską a amerykańską odmianą języka angielskiego
Tłumacząc na język angielski, należy zdecydować, czy zastosować brytyjską, czy amerykańską odmianę. Różnią się one m.in. pisownią, słownictwem, składnią. Wybór zależy od targetu odbiorców i wymagań klienta.
Komunikacja z klientem i sprecyzowanie oczekiwań
Kluczowe znaczenie ma ustalenie z klientem szczegółów zlecenia - terminu, objętości tekstu, wymaganego stylu i odmiany języka. Pozwoli to na dobór optymalnych technik, narzędzi i organizację pracy.
Wybór odpowiedniego stylu i rejestru tłumaczenia
Styl formalny kontra nieformalny
W zależności od typu tekstu, należy zdecydować, czy zastosować bardziej formalny, czy nieformalny styl. Ma to wpływ m.in. na dobór słownictwa, składni i frazeologii.
Unikanie niewłaściwego rejestru
Rejestr tłumaczenia powinien odpowiadać rejestrowi oryginału i oczekiwaniom odbiorców. Należy unikać zbyt wyszukanego, naukowego stylu w tekstach promocyjnych czy uproszczeń w tekstach specjalistycznych.
Stosowanie terminologii branżowej
Przy tłumaczeniach specjalistycznych kluczowe jest stosowanie adekwatnej, precyzyjnej terminologii, zgodnej z danym obszarem tematycznym i branżą.
Techniki tłumaczeniowe
Dosłowne i adaptacyjne tłumaczenie
W praktyce tłumacz stosuje zwykle połączenie techniki dosłownej i adaptacyjnej, odpowiednio do kontekstu i wymagań zlecenia. Dosłowne tłumaczenie polega na wiernym oddaniu treści oryginału. Tłumaczenie adaptacyjne uwzględnia różnice kulturowe i dostosowuje treść do innego odbiorcy.
Kulturowe aspekty tłumaczenia
Tłumacz powinien brać pod uwagę różnice kulturowe i dostosowywać odniesienia zrozumiałe w języku źródłowym do realiów i wiedzy odbiorców docelowych. Może to wymagać objaśnień i dopowiedzeń.
Unikanie błędów translatorskich
Należy unikać najczęstszych błędów, takich jak dosłowne tłumaczenie idiomów, zapożyczeń, tłumaczenie zbyt swobodne lub zbyt dosłowne. Ważna jest też spójność terminologiczna w obrębie tekstu.
Narzędzia wspomagające tłumaczenia na język angielski
Programy do tłumaczeń i słowniki online
Choć nie zastąpią wiedzy i umiejętności tłumacza, mogą pomóc w weryfikacji terminologii i frazeologii. Przydatne są programy CAT, np. MemoQ czy SDL Trados.
Korpus tekstów równoległych
Korpusy zawierające teksty w języku źródłowym oraz ich tłumaczenia są cennym źródłem sformułowań, kolokacji i terminologii.
Glosariusze i bazy terminologiczne
Ułatwiają zachowanie spójności terminologicznej w dłuższych tekstach z danej dziedziny. Tłumacz może tworzyć własne glosariusze.
Praktyczne wskazówki dla tłumaczy
Organizacja pracy i zarządzanie projektami
Istotne jest planowanie kolejnych etapów pracy nad projektem, ustalanie harmonogramu i dotrzymywanie terminów. Przy dużych projektach zalecane jest korzystanie z narzędzi do zarządzania projektami.
Współpraca z klientem i negocjacje
Dobra komunikacja jest kluczowa - warto wyjaśniać wątpliwości, proponować rozwiązania i modyfikacje w razie potrzeby. Rzeczowe negocjowanie warunków, np. terminów czy stawek, buduje profesjonalny wizerunek.
Marketing usług i pozyskiwanie zleceń
Warto promować swoje usługi w mediach społecznościowych, budować portfolio, brać udział w konferencjach branżowych. Pozwoli to pozyskać nowych klientów i regularne zlecenia.
Profesjonalizm w zawodzie tłumacza
Etyka zawodowa i odpowiedzialność tłumacza
Tłumacz powinien kierować się zasadami uczciwości, rzetelności, poufności. Ważne jest też poczucie odpowiedzialności za wierność tłumaczenia i jego odbiór.
Ciągłe doskonalenie umiejętności
Warto stale poszerzać kompetencje językowe i interkulturowe, śledzić trendy, uczyć się nowych narzędzi wspomagających pracę tłumacza.
Certyfikacja i ubezpieczenie zawodowe
Zdobycie certyfikatów potwierdzających kwalifikacje i wykupienie ubezpieczenia OC zwiększa wiarygodność na rynku usług tłumaczeniowych.
Podsumowanie
Tłumaczenie tekstu na język angielski to złożony proces wymagający nie tylko doskonałej znajomości języka, ale także kompetencji interkulturowych i technik translatorskich. Aby zapewnić najwyższą jakość tłumaczenia, należy dobrać odpowiedni styl i rejestr, stosować właściwe narzędzia, przestrzegać zasad etyki zawodowej i stale rozwijać swoje umiejętności. Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki pomogą wszystkim zainteresowanym pracą tłumacza udoskonalić swoje kompetencje i przygotować się do wykonywania tego ciekawego, aczkolwiek wymagającego zawodu.